ICM dag 2: Chronos en Kairos

Goedemorgen!
Nouja, bij jullie is het natuurlijk al middag als ik dit schrijf...
Terwijl ik mijn lichaam het tijdsverschil inmiddels wel verwerkt heeft, begin ik last te krijgen van een gebrek aan 'Kairos'. Gisterenmiddag (let op, dag 3!) bezocht ik een symposium over 'spirituality and childbirth' (alleen tijdens ICM lijkt het overigens volkomen normaal dat 2 PhD researchers en een professor hier een lezing over geven, of überhaupt onderzoek naar gedaan hebben, maar dat terzijde). Daarover hopelijk meer in een volgend blog. Voor nu vond ik het interessant dat ze het verschil tussen Chronos en Kairos aanhaalden (in relatie tot geboorte). De Nederlandse filosofe Joke Hermsen zei hierover in een lezing uit 2015:
"Van de Grieken tot De Verlichting golden beide gezichten van de tijd: Chronos en Kairos. Chronos staat voor de lineaire, meetbare tijd en Kairos is ‘de god van het geschikte ogenblik'. (-) Het principe van versnelling hoort bij het huidige Chronos-regiem. Er is minder tijd voor belangeloze aandacht. Dat zie je ook in zorg en welzijn. Dat is een zorgelijke ontwikkeling. (-) Aan het eind van de negentiende eeuw werd de tijd een meetinstrument voor arbeid. Die arbeid werd in kloktijd gemeten. Iedereen werd aangespoord om meer te presteren in dezelfde kloktijd om economische groei te bevorderen. Zo begon tijd onze vijand te worden. Als we naar onze hedendaagse ervaring van tijd kijken, dan kunnen we constateren dat er in de afgelopen decennia allerlei tijdsbesparende apparaten in onze huizen en bedrijven zijn gekomen, maar dat we minder tijd hebben dan ooit tevoren. Er is iets mis gegaan in onze verhouding tot de tijd. We hebben te weinig tijd om tot aandacht, tot rust, tot dagdromen, tot een visie te komen. Een filosofisch aspect aan tijd is dat tijd het fundament onder ons bestaan is. Wij zijn in tijd verkerende wezens. Het is belangrijk dat we op onze eigen tijd staan, maar in werkelijkheid worden we bepaald door economisch geregeerde tijd. (-) Thuiszorgmedewerkers moeten een oudere binnen twee minuten in een steunkous helpen. Professionals worden afgerekend op kwantiteit in plaats van op kwaliteit. (-) Kairos staat niet voor de snelle kloktijd, maar voor de tijd die je ervaart, de vertraagde tijd die als een ruime jas om je heen zit. Die je ervaart als je wandelt in de natuur, als je muziek maakt, naar een schilderij kijkt of een roman leest. De kloktijd wordt van buitenaf gedicteerd, maar de Kairotische tijd is de tijd die je bent en ervaart."
Tijd voor wat Kairos dus om in rust van alle indrukken en inspiratie een blog te kunnen maken.
In de grote hal met de diverse stands van allerlei stakeholders en sponsors (waaronder de KNOV stand), staat een tafel met een grote kleurplaat erop en de uitnodiging om door wat gedachteloos te kleuren weer even tot rust (en kairos) te kunnen komen.

taking a ZEN break...

Daar heb ik gisteren na het kleuren even een korte meditatie van Buddhify ('modern mindfulness wherever you are') gedaan via mijn koptelefoontje en alvast de onderwerpen voor wel 10 blogs op een rijtje gezet. Ik schreef het al eerder, ICM is overweldigend en vol met Chronos als je van de ene naar de andere presentatie rent, een praatje maakt met die, appt met de ander, ook de stands nog even wil bekijken en je je zelf nauwelijks de tijd gunt om ook nog even te eten en te plassen.
Terugdenkend is die dominantie van Chronos en het gebrek aan Kairos misschien ook wel het hoofdmotief geweest waarom ik uit de ratrace van een groepspraktijk met drukke diensten gestapt ben en caseload ben gaan werken (zie een ander blog daarover). De inspiratie daarvoor deed ik overigens op tijdens mijn allereerste ICM in 1999, maar dat is weer een heel ander verhaal. Ik ben gestopt met van de ene naar de andere bevalling te rennen en lange drukke spreekuren te houden zonder veel tijd voor echt contact en aandacht. Ik deed dat in eerste instantie vooral voor mezelf. En ook omdat ik intuitief voelde, en rationeel kon beargumenteren, dat het ook beter zou zijn voor de zwangere. Nu is er bij het schrijven van deze blogs voor de KNOV over ICM natuurlijk sprake van een enorme selectiebias. Ik bezoek vooral de lezingen waar ik zelf in geïnteresseerd ben ;-). Over bijvoorbeeld caseload midwifery, freebirth, woman centered care en women's rights etc. Maar eergisteren (dag 2!) bezocht ik vanuit een meer 'global perspective' een heel ander soort lezing: 'Why is scaling up and sustaining effective programs and models of care so hard?'. Ik hoopte hier wat antwoorden te krijgen over de huidige politieke ontwikkelingen in de geboortezorg in Nederland. Want ik loop al heel erg lang rond met precies dezelfde vraag. Mede dankzij mijn master verloskunde weet ik dat elke opeenvolgende internationale Cochrane review weer laat zien dat het MLCC model (Midwife-led Continuity of Care) het meest kosteneffectief is, de beste medische uitkomsten geeft en de meeste tevredenheid bij de cliënten. En toch lijkt het maar niet te lukken om dit model wereldwijd te implementeren. Terwijl de evidence zich blijft opstapelen. Nu weet ik ook wel dat je over de resultaten van wetenschappelijk onderzoek eindeloos kan debatteren. En zeker in het geval van deze Cochrane review valt er veel af te dingen op het vergelijken van appels met peren: het ene land is het andere niet en heeft met andere uitdagingen in de zorg te maken (geografie, geschiedenis, economische status etc) en hoe definieer je 'continuity' en 'Midwife-led' dan? Maar goed, als de hoofd researcher (Jane Sandall) hiervan live aanwezig is op ICM om te vertellen over een onderwerp dat zo actueel is in Nederland, dan moet je daar wel even heen natuurlijk. Ook al zijn organisatie- en verandermodellen niet echt mijn ding. Gelukkig was ik de enige niet, want bij de derde dia van een organisatiekundig onderzoeker (zo eentje met allemaal vakjes en pijlen enzo) was de toelichting "don't worry, everybody starts to have the urge to vomit when looking at this slide". Het slechte nieuws is dat het gemiddeld 17 jaar duurt voordat nieuwe inzichten uit wetenschappelijk onderzoek volledig geimplementeerd en blijvend zijn. Hoet goede nieuws (voor mij als caseloader) dat Contuinity of Carer / relational continuity (continuïteit van zorgverlener, niet van zorg) echt verschil maakt. Als je alleen kijkt naar tevredenheid dan neemt die al toe bij continuïteit van informatie (alle zorgverleners vertellen min of meer hetzelfde). Bij continuïteit van zorg (verschillende zorgverleners volgen hetzelfde beleid en manier van werken) neemt die verder toe en bij continuïteit van zorgverlener is die het hoogst. Maar alleen die laatste (relational continuity), geeft ook echt verschil in de zogenaamde 'harde' uitkomsten (morbiditeit, pijnstilling, overdrachten, keizersnedes etc).

En daarmee eindigde de dag heel mooi waarmee die begonnen was: Onze nieuwe ICM president, Franka, kwam binnen bij het ontbijt met een KMC (Kangaroo Mother Care) draagdoek en een heel klein babypopje erin. Onderdeel van een ICM actie waar verschillende deelnemers 24 uur met deze draagdoek rondlopen.

Om te laten zien hoe belangrijk het is voor pasgeboren (niet alleen prematuren trouwens) om 'relational continuity' en nabijheid te ervaren. Ook dat heeft zoals bekend goede resultaten op harde medische uitkomsten. Het is ook een mooi einde van deze post. Maar misschien eerst nog een klein beetje Chronos van dag 2: Ik heb die dag zelf een presentatie gegeven over Unassisted Childbirth (mijn master onderzoek) in een symposium over de WONDER studie samen met Esteriek de Miranda, Martine Hollander en Suze Jans.

vlnr Suze Jans, ondergetekende, Martine Hollander, Esteriek de Miranda

 Daarna gelunched met Suze en Sheena Byro:

vlnr Sheena Byrom en Suze Jans

Heel inspirerende vroedvrouw uit de UK (hou het interview met haar in de gaten in het septembernummer van het TVV!) en daarna het praatje bezocht van mijn UK counterpart, Claire Feeley, over freebirth aldaar. Om 17.45 de KNOV receptie die druk bezocht werd door leden en buitenlandse gasten. Aansluitend een mooi gesprek van het KNOV bestuur met de leden over de huidige ontwikkelingen, geleid door Marianne Nieuwenhuize en Raymond de Vries. Daar kan ik niet te veel over kwijt ivm de vertrouwelijkheid ervan maar vooral vanwege mijn huidige Chronos (8.38 Toronto tijd en nog niet gedoucht of ontbeten...). Behalve de afsluiting door Raymond waarbij hij benadrukte dat 85% van alle zwangeren hun zorg bij verloskundigen beginnen en 70% van alle baby's wordt door verloskundigen 'aangepakt'. We moeten ons daarom niet laten intimideren door alle ontwikkelingen en druk vanuit diverse hoeken. 'We are midwives (capable of) making a difference in the world'. Mits we voldoende tijd nemen om Kairos toe te laten in ons drukke leven...